چرا زعفران گران‌ترین ادویه در جهان است؟

زعفران گرانترین ادویه در جهان است. دلیل قیمت بالای آن، روش برداشت بسیار سخت (با دست) است و کم بودن آن است. هر گل تنها سه دانه زعفران می‌دهد. که این مقدار بسیار کمی است. بعد از آن که گل زعفران در پاییز باز شد باید در عرض سه روز تمام گل‌ها را با دست جداکنند و با دقت خشک کنند. گیاهان با دست برداشت می‌شوند و تلاشهای مکانیزه کردن برداشت زعفران هنوز موفقیت‌آمیز نبودند.  چراکه اگر از این مدت تجاوز کند، زعفران خراب می‌شود. برای تهیه یک پوند زعفران باید بیش از 80،000 گل زعفران پرورش داده شود ، از آنها مراقبت شود ، به صورت دستی و فرآوری شود. هرچه زعفران بیشتری کاشته شود، برداشت آن مشکل تر است. و هرچه کار کاشت و برداشت مشکل تر و طولانی تر باشد قطعا قیمت آن هم بیشتر است.

برای تهیه 1 کیلوگرم زعفران خشک شده حدود 150،000 تا 200،000 گل لازم است. به عبارت دیگر ، این تقریباً 5 درصد در هر گل است.

زعفران را طلای سرخ نیز گویند. تولید زعفران در بسیاری از نقاط جهان رو به کاهش است. به عنوان مثال در کشمیر در هند ، محصول زعفران با مدیریت ضعیف آب و از بین رفتن زمین در حال رشد از بین رفته است. ایران بزرگترین تولید کننده زعفران در سطح جهان است.

آب و هواى مناسب جهت کشت زعفران

زعفران گیاهى است گرمسیرى و در نقاطى که آب و هواى معتدل داشته و داراى تابستان هاى گرم و خشک و آفتابى و پاییز و زمستان نسبتا ملایم دارد، به خوبى رشد مى کند. 

پیاز زعفران تابستان فعالیت ندارد، دوره بیدارى و فعالیت آن از حدود آبان تا اردیبهشت است و با شروع فصل گرما برگ هایش زرد شده و مى خشکد و پیاز به خواب مى رود پس زمین هاى گرم و خشک جاى مناسبى براى کشت زعفران است.

نوع خاک

زعفران در زمین هاى شور، رسى یا خیلى شنى رشد نمى کند بلکه بهترین نوع خاک براى رشد آن خاک شنى ـ رسى است که مقدار کمى آهک داشته باشد، PH خاک باید بین 8 ـ 7 بوده، خاک مزرعه حاصلخیز و شیرین بوده و از علف هاى هرز پاک باشد در ضمن این گیاه را باید در زمینى کاشت که از چند سال قبل در آن زعفران کشت نشده باشد.

عملیات کاشت

در اوایل بهار بعد از قطع باران هاى بهاره زمین را با فاصله تقریبى یک هفته دوباره شخم عمیق و سطحى مى زنند و بعد از آن کود پوسیده حیوانى را همراه با مقدارى خاکروبه مخلوط با خاکستر به زمین داده و به وسیله ماله یا دیسک ضمن خرد کردن کلوخه ها، کود را با خاک مخلوط کرده و پس از نابودى، علف هاى هرز را تا موقع کاشت به حال خود مى گذارند. چند روز قبل از کاشت زمین را آبیارى کرده مجددا براى مرتبه سوم شخم زده و پس از خرد کردن کلوخه ها اقدام به کرت بندى مى نمایند. زمین باید در محل آفتابى و دور از سایه درختان و عارى از سنگریزه و ریشه علف هاى هرز باشد.

از مرداد ماه تا مهر ماه مى توان به کشت زعفران اقدام نمود. پس از کاشت غده زعفران در زمین به مدت 7 ـ 4 و در بعضى مناطق تا 10 سال باقى مانده و محصول مى دهد و از این نظر احتیاجى به کاشت مجدد در سال هاى بعد ندارد.

باید توجه داشت زعفران در هر زمین و هر منطقه ای به عمل نمی آید که این محدودیت باعث شده قیمت زعفران بالا باشد بعد از تعیین زمین خوب باید پیاز زعفران مرغوب تهیه کنیم که راندمان برداشت بالا باشد که مستلزم هزینه کردن است. و فقط در تابستان باید کشت شوند و با اصول کاشت آن بخوبی آشنا باشید و زمان هایی که باید آبیاری کرد را بدانید که مجموعه این عوامل باعث شده زعفران با زحمات فراوان بدست آید و گرانی آن را در پی داشته باشد

این روال طولانی کاشت و برداشت زعفران همچنین کمیاب بودن آن باعث قیمت بالای این محصول شده است.

برداشت زعفران

مزرعه زعفران در سال اول محصول قابل توجهى نخواهد داد و فقط تعدادى از غده هایى که درشت بوده و ذخیره غذایى کافى داشته اند گل داده و تولید محصول مى کند. معمولاً اواسط آبان ماه گل هاى بنفش رنگى در مزرعه ظاهر مى شود و به محض پیدایش اولین گل برداشت آغاز شده و تقریبا سه هفته ادامه دارد. موقعى که گل ها ظاهر مى شوند، مزرعه زعفران خوش منظره، معطر و به رنگ ارغوانى یا بنفش خوش رنگى در مى آید و یکى از زیباترین چشم اندازهاى طبیعت را زمانى مى توان دید که مزرعه زعفران به گل نشسته است زیرا در آغاز سرما و خزان کلیه گیاهان که هیچ گلى در صحرا نیست گل مى دهند.

براى چیدن گل ها پیش از آنکه خورشید صبحگاهى اشعه نارنجى خود را بر مزرعه پوشیده از گل بتاباند، برداشت شروع و تا ساعت 9 صبح ادامه مى یابد. شما باید گل را در روزی که جوانه می زند انتخاب کنید (زیرا گل خیلی زود پژمرده می شود و می میرد) 

کار همینجا تمام نمی شود! پس از برداشت هم باید گل های زعفران دانه به دانه اصطلاحاً پاک شود و قسمت های قرمز رنگ داخل گل ها (سر ریشه ها) که همان زعفران می باشد از گل ها جدا شود و پس از خشک شدن آماده مصرف می باشد. حالا با توجه مطالب که در مورد کاشت زعفران گفتیم. بهتر درک میکنیم که، چرا زعفران گران است.

پس از آنکه گل را چیدند، آنها را در سایه روى هم مى ریزند و تارهاى قرمز (مادگى) را از گل ها مى کشند و آنها را بین انگشتان خود نگاه مى دارند و وقتى دسته کوچکى شد، با نخى باریک آن را مى بندند و سپس در سایه روى پارچه تمیزى پهن مى کنند تا خشک شود. تارها پس از خشک شدن به رنگ زرشکى در مى آیند که بسیار چشم نواز است. این طرّه هاى قشنگ و خوشبو، زعفران است که به آن طلاى قرمز هم مى گویند.

با توجه به مرحله کاشت و برداشت و زحمت های فراوان کشاورزان در این زمینه دیگه فک نکنیم از خودمون بپرسیم چرا زعفران گران است. در منطقه قائنات با توجه به آب و هوای منحصر به فرد و آب این منطقه دارای بهترین و ممتاز ترین زعفران است که پیشنهاد میکنیم برای خرید زعفران از زعفران قائنات استفاده کنید.

اگر زعفرانی که خریداری می کنید ارزان است ، به دلیل بی کیفیت یا قدیمی بودن است یا اصلاً زعفران نیست .

منبع: 

https://www.quora.com/Why-is-saffron-so-expensive